Een dieet met weinig aardappelen, pasta en brood is niet alleen effectiever voor de lijn dan vetarm eten. Het heeft ook gunstige effecten op hart en bloedvaten, zo zegt een nieuwe Amerikaanse studie.

Daar is Michel Montignac weer. Of dokter Atkins, of Gwyneth Paltrow. Allen hebben ze een dieet gepromoot waarin aardappelen, rijst, brood en andere koolhydraten uit den boze zijn. Allen zijn verguisd voor de mogelijk schadelijke effecten voor de gezondheid: de verloren kilo's zouden vooral uit water bestaan en er later dubbel en dik bijkomen. Bovendien zouden lijners het gebrek aan koolhydraten compenseren met veel vet in de vorm van vlees en melkproducten. Die zitten tjokvol verzadigde vetzuren, en die zijn slecht voor het hart. Een Amerikaanse studie, gepubliceerd in vakblad Annals of Internal Medicine, lijkt dat voor het eerst te weerleggen.

Bijna 150 mannen en vrouwen met overgewicht werden een jaar lang op dieet gezet. Een groep kreeg niet meer dan veertig gram koolhydraten per dag, dat is amper 15 procent van de hoeveelheid koolhydraten die de Belgische Hoge Gezondheidsraad voorschrijft. Ze aten wel veel meer vet: tot veertig procent van hun dagelijkse energiebehoefte.

De andere groep moest minder dan dertig procent van haar energie uit vet halen, wat in lijn ligt met de Belgische voedingsvoorschriften (maximaal 35 procent). Caloriëen werden in beide groepen niet geteld. Ze hoefden ook niet meer aan sport te doen.

Meer spieren dan vet kwijt
De groep met het koolhydraatarme dieet kreeg het advies om vooral (onverzadigde) vetten als olijfolie te gebruiken. Boter, met verzadigde vetten, was niet verboden. Ze aten bijvoorbeeld 's morgens eieren, lunchten met kipsalade en kookten 's avonds vis of vlees met wat groenten.

Na een jaar bleek dat de groep die weinig koolhydraten at, gemiddeld 3,6 kilogram extra was afgevallen. Bovendien waren de vetarme lijners meer spieren dan vet kwijt, in tegenstelling tot de proefpersonen die de pasta hadden laten staan. Maar de meest opmerkelijke vaststelling vonden de onderzoekers in het bloed: minder signalen van ontstekingen, wat vaak aan de basis ligt van aandoeningen. Bovendien maten ze minder triglyceride, slechte vetzuren. De groep met het koolhydraatarme dieet had bovendien meer goede cholesterol na de proef dan de controlegroep. De slechte cholesterol bleef bij beide groepen gelijk.

Voedingspiramide
Patrick Mullie, voorzitter van de diëtistenvereniging en lid van de Hoge Gezondheidsraad, noemt de resultaten "wetenschappelijk interessant, maar zeer theoretisch. Indicaties in het bloed zeggen nog niets over het aantal daadwerkelijke hartinfarcten. Bovendien is er één groot probleem bij diëten: het is heel moeilijk vol te houden."

Moet de voedingspiramide toch niet op de schop? Die schrijft volwassen nog steeds drie tot vijf aardappelen per dag voor, en acht tot twaalf sneden (volkoren) brood. Vet staat dan weer helemaal bovenaan. Er is aanzwellende wetenschappelijke kritiek op de piramide, zegt Mullie, "en ik ben een van de critici. Het effect van koolhydraten op het metabolisme is interessant. Maar er is slechts één dieet waarvan we zeker weten dat het gezond is, omdat wetenschappelijk is aangetoond dat mensen er langer van leven: het Mediterrane. Dat bestaat uit een goed evenwicht tussen onverzadigde vetten, koolhydraten en eiwitten."

Schadelijk
Koolhydraatarm eten kan zelfs schadelijk zijn, zegt voedingsdeskundige Loes Neven (Vlaams Insituut voor Gezondheidspromotie). "Veel rood vlees verhoogt het risico op kanker. Wie weinig fruit eet en ook volkoren producten laat staan, dreigt een tekort aan vezels en vitamine C op te lopen. Het klopt dat er lange tijd te sterk gehamerd is op vetarm eten. Maar het kan niet de bedoeling zijn dat de slinger nu de andere kant op gaat."

Bron: De Morgen